توسط ادوکس یک‌شنبه 11 بهمن 1394 15390

قلاویز کاری و انواع ابزار قلاویز

    قلاویز و فرز

     

    قلاویز ابزاری که به منظور ايجاد رزوه داخلي استفاده می‏شود که در آن یک سوراخ با قطر كمي بيشتر از قطر رزوه در قطعه وجود دارد. اين سوراخ ممكن است با مته كاري، سوراخ تراشي يا ريخته گري ايجاد شده باشد. عموما به منظور ایجاد سوراخهاي كوچك، قلاويزهاي يكپارچه کاربرد دارند. اين قلاويزها در واقع پيچهايي  هستند كه جهت ايجاد لبه تراش، چهار خياره در آنها ايجاد شده است که از فولاد كربن دار يا فولاد ابزار تند بر ساخته شده و خيارههاي آن ممكن است مستقيم، مارپيچ، حلزوني و يا لبه حلزوني باشند. این ابزار از داخل كار، براده برداري نموده و دندانههايي در محيط داخلي استوانهها ايجاد می‏کند. پيچهاي روي قلاويز ممتد نیست چرا که در امتداد طولي قلاويزها 3 یا 4 شيار بشکل فرم بوسيله ماشينهاي فرز تراشيده شده است. اين امر موجب ايجاد دندانه بر روی قلاویز می‏ شود.

    دنباله قلاويزها 4 پهلو است و در انتهای برخی قلاويزها يك سوراخ كوچك وجود دارد که اگر کاربر بخواهد از آن جهت قلاويز كردن كارها روي ماشين تراش استفاده كند، این امر تسهیل می‏شود. انتهاي 4 گوش قلاويز، براي قرار گرفتن داخل دسته قلاويز تعبیه شده است. قلاويزها به انواع مختلف تقسیم می‏شوند که مشخصات هر يك از آنها به گونه ای است كه می‏توانند بجاي يكديگر استفاده می ‏شوند.

    برای خرید ابزار برش و سایش از ادوکس روی لینک کلیک کنید.

    قلاويز و اندازه پيچ ها

    اصولا قلاويزها دارای 2، 3 یا 4 شیار هستند که اندازه يكسري قلاويز بر حسب اندازه پيچهاي استاندارد شده، در دسترس قرار مي گيرند. پيچهاي ماشيني را نيز بر حسب شماره مشخص مي كنند كه معمولا سایز بزرگترين پيچ كمتر يا برابر يك چهارم اينچ قطر است. پيچهاي شمارشي به صورت پيچهاي يكنواخت ملي دنده درشت و دنده ريز ساخته مي شوند. به عنوان مثال كوچكترين سایز برای اين نوع پيچها و يا قلاويزها در منبع 80-0 تعيين گردیده و بزرگترين آنها در اين سيستم 24-12 شده است. لازم به ذکر است که در قسمت اول يعني 0-12 شماره پيچ و يا قلاويز و قسمت دوم يعني 80 و 24 تعداد دنده در يك اينچ، مشخص می‏شود پیچ و يا قلاويز سيستم يكنواخت دنده ريز nunf در پيچهاي سري شماره اي قطر آنها بين 06/0 تا 216/0 است.

    وجود اختلافات و تغییرات دنده در هر اينچ، در دو سري دنده ريز و دنده درشت امری عادی است. به عنوان نمونه پيچ شماره  12 در سري دنده درشت NC، 24 دنده در يك اينچ دارد اما همين پيچ در سري دنده ريز NF داراي 28 دنده در يك اينچ است كه پيچ اولي به صورت 24-12 و پيچ دومي به صورت 28-12 نمايش داده مي شود. بواسطه این امر می‏توان پيچهاي ريز و يا پيچهاي ماشيني را تعيين و بکار برد كه اندازه آنها معمولا تا يك چهارم است.

    قلاویزهای دستی

    قلاويزهاي دستي از يك سري 3 تایي تشكيل شده كه قلاويز اولي بصورت مخروط ساخته شده و براي شروع كار مورد استفاده قرار می‏گیرد. به قلاویزهای دستی، قلاويز پيش رو نیز گفته می‏شود که قلاويز دومی، مخروطي آن به مراتب كمتر از اولي است و وسط  آن، قلاويز سومي استوانه ای شکل می‏باشد. تمام دندانههای این نوع قلاویز بطور كامل بوده و بیشتر برای بن بست کردن سوراخ قلاويز، استفاده می‏شود. براي شروع قلاويز كاري ابتدا قلاويز شماره 1 كه 5 یا 6 دندانه دارد را در سر قلاويز به شکل مخروطي درآورده و نيز سر قلاويز كه بصورت پخ مي باشد در ابتداي سوراخ قرار می‏هیم. اين مقدار مخروط، عمل قرارگيري و شروع قلاويز را تسهیل می‏کند که بتدریج دندهها در داخل كار، شکل مي گيرند.

    اگر بخواهیم قلاويز كاري و دندهها در تمام طول کار انجام شوند، باید از قلاويز سومي (قلاويز پس رو) استفاده کنیم.  سر قلاویز پس رو داراي پخ بوده و می‏تواند دندانههاي داخل كار را بصورت كامل تغییر دهد تا در نتيجه پيچ بطور صحيح و دقيق داخل آن بپيچد. قلاويزهاي ديگري نيز در صنعت استفاده زیادی دارند که عبارتند از:

     

    انواع قلاویز

     

     قلاويزهاي ماشيني

    این نوع قلاویزها دارای سري دوتایي و يا تكي است و براي بستن به ماشين تراش يا ماشين مته مورد استفاده قرار می‏گیرند. دنباله قلاویزهای ماشینی بشکل استوانه بلند ساخته شده و در انتهاي آنها چهار گوش و يا دو طرف آن داراي زبانه است.

    مطالعه بیشتر: ساختار حدیده و نحوه کار با آن

    قلاويزهاي مخصوص مهره تراش

    قلاويزهای مخصوص مهره تراش بشکل تكي ساخته و براي تراش پيچهاي داخلي كوتاه كه سوراخ آنها راه بدر است، استفاده می‏شوند که در يك مرحله عمل پيچ تراشي تکمیل می‏گردد.

    قلاويزهاي چپ تراش

    گاهی نیاز است پيچ و مهره، چپ گرد ساخته شود. اگر این نوع پيچ مهره بوسيله حديده و قلاويز ساخته شوند، باید از حديده چپ گرد استفاده گردد كه دندانهها و اندازه پيچ در هر دو يكي است و اختلاف آنها در جهت شروع پيچش می‏باشد. اما اولي به سمت راست و دومي به سمت چپ در گردش است تا مهره محكم شود.

    دسته قلاويزها

    به منظور استفاده از قلاویزها  با توجه به موقعيت و مكان انجام  قلاويز كاري باید از دسته قلاويز استفاده نمود می تواند به شکل T شکل باشد. اين نوع دسته قلاويز از يك پيج و مهره ساخته شده  و مهره آن داراي شكافهايي است كه از طریق آن فكها ميتوانند بهم نزديك و يا از هم دور شوند. بواسطه این نوع دسته، قلاويزها تا اندازه مشخصي مقاوم می‏شوند و می‏توانند به راحتی عمل قلاویز کاری را بر عهده بگیرد. توصیه می‏شود در زمان کار با قلاویز، گرد و خاك و گريس را از محیط خارج كرده و نيز پيچ و مهره آن را روغنکاری نمایید. برای قلاويز کاري در فضای باز، می‏توان از يك دسته قلاويز دو طرفه و يا دسته قلاويز T شكل استفاده کرد.

    دستگاه قلاويز زني به وسيله ماشين مته

    دستگاه قلاویز زنی بوسیله ماشین مته شامل دنباله مخروطي است كه داخل محور اصلي مته بطور اتوماتیک محكم مي شود چرا که دنباله آن بصورت مخروط مُرس است. محور اصلي قلاويزگير از يك استوانه تو خالي تشكيل شده كه قلاويز داخل آن قرار داده شده و از بيرون به وسيله پيچ بيرون محكم مي گردد و سپس دستگاه را در داخل محور اصلي محكم كرده و قلاويز را نسبت به كار تنظيم می‏کنیم. سرعت محور اصلي باید بر روي دور كم قرار بگیرد.

    انتخاب مته براي قلاويز كاري

    انتخاب صحيح مته از نظر اندازه، اهمیت زیادی دارد چرا که قبل از شروع قلاويز كردن، بايد قطعه مورد نظر سوراخ گردد. قطر سوراخ باید كمتر از قطر قلاويز باشد. در صورتی که قطر سوراخ كوچك باشد، قلاويز در داخل كارگير كرده و ممکن است آسیب ببیند. چنانچه سایز سوراخ نسبتا بزرگ باشد، دندانههاي پيچ در داخل كار كامل نشده و در نتيجه پيچ و مهره بسيار لق می‏شوند. در زمان قلاويز كاري بايد براي انتخاب مته به جدول منبع مراجعه كرده و مته مورد نظر را انتخاب کرد. در غیر اين صورت مته مورد نظر يا كوچك يا بزرگ می‏شود که مشکلات فوق الذکر رخ می‏دهد.

    روغنكاري

    در حین قلاويزكاري، باید فلزات آهني و غير آهني و يا انواع فولاد، روغنكاري شوند. این کار علاوه بر بالا رفتن سرعت کار، طول عمر قطعات را نیز افزایش می‏دهد. در صورتی که روغن کاری انجام نشود، قلاويز در كار گرم شده و باعث شكستن آن می‏شود.

     

    طرح مهندسی قلاویز


    روش قلاويز كاري

    براي روش قلاويز كاري ابتدا كار را به گيره روميزي محكم ببنديد و سعي كنيد قطعه كار كاملا بصورت عمودي قرار گيرد. بعد از بستن كار بطور صحيح در داخل گيره قلاويز شماره 1 را انتخاب كرده و انتهاي چهارگوش آن را داخل دسته قلاويز قرار داده و سپس آن را محكم كنيد.

    در قلاويزهاي كوچك از دسته قلاويز به شکل T  فشنگي استفاده می‏شود در حالی که در قلاويزهاي بزرگ، دسته قلاويز متغير است. که توصیه می‏شود در زمان کار با هر دو نوع قلاویز، دسته قلاويز را بطور محكم در دست راست بگیرید و سر قلاويز را روي سوراخ قطعه كار بطور عمود قرار دهيد. سپس قلاويز را يك دور كامل چرخانده و با فشار پيوسته و يكنواخت، به سمت پايين قلاويز هدايت کنید. با توقف این عمل می‏توانید قلاويز را مشاهده کنید که بشکل عمود بر سطح كار وارد شده باشد. در صورتی که قلاويز عمود بر كار و مستقیم باشد، دسته قلاويز را محكم و مستقيم گرفته و منظم و يكنواخت آنرا يك دور ديگر حرکت دهید. حال اگر قلاويز نسبت به كار عمود نيست، باید آنرا از كار خارج كرده و مجددا آن را در كار تنظیم نمایید بطوری که بشکل مستقیم قرار بگیرد.

    خارج نمودن قلاويز شكسته از كار

    گاهی در اثر كوچك بودن قطر سوراخ براي قلاويز كاري، ممکن است قلاويز در كار گير كند و در اثر بي احتياطي بشكند چرا که كه قلاويزها ظریف بوده و استقامت زیادی ندارند. در این صورت باید قلاویز شکسته را بوسيله قلاويز كش از كار خارج كرده و یا به وسيله چكش و قلم دم باريك اين عمل  را انجام دهید. همچنین می‏توان به وسيله سوزن خط كش مغناطيس هم این کار را انجام داد.

    تيز كردن قلاويزها

    قلاويز در اثر كار مداوم ممكن است كند شده و به سادگي دچار صدمه شود. در این صورت باید قلاویز را بررسی نمایید و اگر  لبههاي برش قلاويز تيز نباشد، آن را با انبر برگردانده و قلاويز ديگري را جایگزین کنید. همچنین می‏توانید  آن را مجددا تيز تیز کرده و استفاده نمایید. لبههاي، برش قلاويز بوسيله سنگ ابزار تيز كني تيز می‏شوند. در زمان تيز كردن قلاويز، دقت شود كه لبه دندانه بطور كامل تيز شود. تمام لبههاي برش بايد بطور شده و ارتفاع آنها يكي باشد. در صورتی که تمام لبهها ارتفاع یکسان نداشته باشند، باید بعضي از دندانههای براده را برداشته و آنها را یکسان کرد.

     

    اشتراک گذاری:




    نام
    ایمیل
    نظر
    مهرداد
    1399/07/15 11:39

    ممنون از مقاله کارشناسی شما