این روزها برای نقاشی و رنگ کاری سطوح مختلف ابزارهای متعددی وارد بازار شده است. یکی از این ابزارها، ابزار پیستوله رنگی است که بصورت یک کمپرسور هوا، یک مخزن رنگ و ژیکلورهائی با قطرهای مختلف می باشد. این دستگاه گاهی یک مخزن هوای فشرده و در برخی مواقع نیز به شکل یک تلمبه لاستیک بادکن است.
ابزار پیستوله رنگی برای نقشه‌کش‌ها و نقاش‌ها استفاده فراوانی دارد که در یک مخزن استوانه‌ای قرار گرفته است. پیستوله علاوه بر استفاده برای رنگ، قابلیت کاربرد انواع روغن جلا، ضد رنگ، آبرنگ و جوهر به رنگ‌های مختلف را نیز دارد. لوله‌ای که به قسمت ابتدائی آن متصل شده، هوای فشرده را از یک کپسول به آن منتقل و دکمه‌ای که با انگشت نشانه می‌توان بر آن فشار آورد، میزان فشار این هوا را تنظیم می‌کند. سپس رنگ یا هر مایع دیگر به میزان لازم و با فشار به سطح مورد نظر می پاشد.
ابزار پیستوله رنگی در 5 نوع مختلف وارد بازار می شود که هر یک ویژگی های خاص خود را دارد. یکی از متداولتررین نوع پیستوله ها به منظور کشیدن انواع نقاشی‌های آب رنگ، خاصه در نقاشی مدل‌ها و مانکنهای لباس و یک نوع دیگر برای رتوش کردن انواع عکس‌های آگراندیسمان شده، خصوصاً در رشته آگهی‌های تبلیغاتی سینمائی مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر موارد استفاده پیستوله می توان به اجرای کنیتکس، مولتی کالر، اجرای رنگ های فوری، برای نرده های پیچیده بکاربسته شده در ساختمان، سیلروکیلرپلی استر و ... اشاره کرد.
در حال حاضر ابزار پیستوله رنگی به پمپ باد متصل می شود و با استفاده از هوای فشرده داخل پمپ باد رنگ را بر سطح مورد نظر با قدرت بالا می پاشد. در زمان استفاده از پیستوله رنگ نسبت به کار با غلطک یا قلمور دقیقتر سطح مورد نظر را می پوشاند. البته باید دقت داشت که رنگ به اندازه کافی رقیق شود.
- تاریخچه استفاده از پیستوله
پیستوله در نیمه دوم قرن شانزدهم ساخته شد و به شکل ابتداد به صورت گرد و تخم مرغی بود که لوله کوتاهی داشت. قسمت های چخماق چرخ دندانه‌ای آنها، در آغاز پوشیده نبود و بیرون از پیستوله قرار می گرفت. پیستوله های ابتدای بیشتر برای نظامی گری استفاده می شدند اما بعدها مورد استفاده صنعتگران قرار گرفتند. شمخال کوچک طی ده سال تبدیل به یک سلاح همگانی شد و در نیمه دوم سده شانزدهم پیستوله به مرگبارترین اسلحه تبدیل شد. در حال حاضر این ابزار تنها کاربرد رنگ کاری دارد و همچون اسپری عمل می کند.
پیستوله ها عبارتند از بدنه اصلی، بوبین، فیلتر، سوئیچ، ترمینال، ساچمه، سیم تغذیه، فنر پستانک نازل، مخزن دکمه محکم کننده در مخزن به بدنه اصلی، کلاهک قطعه مفصلی، محور فولادی، لوله برنجی، دکمه انتخاب میزان رنگ، سر لوله برنجی و لوله مکش.
مهمترین کاربرد و استفاده ابزار پیستوله رنگی در صنعت رنگ آمیزی سطوح خارجی و داخلی ساختمان و همچنین لوازم دکوراسیون می باشد. این ابزار متشکل از یک مخزن و یک لوله و در نهایت سری مخصوص است که به نسبت قلم مو و غلتک از ابعاد بزرگ تری برخوردار است. به همین دلیل نگهداری آن در خانه با مشکل مواجه می شود. یکی از معایب این ابزار، ناتوانی در هدر رفتن مقدار زیادی رنگ به هنگام رنگ پاشی است. در عین حال قابلیت رنگ آمیزی برخی از قسمت ها و سطوح، تنها ابزار کارا، سرعت عمل و یکنواختی نتیجه کار از مزایای مهم این ابزار به شمار می رود.
- مشکلات رنگ کاری با استفاده از پیستوله
1- شره کردن گاهی به شکل پایین آمدن یک قطره و یا ریزش یک سطح است که علت آن جمع شدن بیش از حد رنگ در محل است و دلیل اصلی آن عبارت است از:
- زمانی که رنگ بیش از حد رقیق باشد.
- زمانی که فاصله پیستوله تا سطح کار بیش از حد نزدیک باشد.
- زمانی که زاویه نگه داشتن پیستوله نسبت به کار اشتباه باشد.
- اگر ضخامت رنگ پاشیده شده بر روی سطح زیاد باشد.
- در صورتی که حرکت پیستوله رنگپاش با سرعت پایین یا نامتوازن انجام شود.
برای رفه این مشکل پس از خشک رنگ، باید قسمت های شره کرده را سنباده زده و مجددا رنگ پاشی کرد.
2- خشک شدن رنگ با ظاهری پودری نیز یکی دیگر از مشکلات استفاده از پیستوله است. علت آن می تواند:
- فاصله زیاد پیستوله رنگپاش تا کار در موقع پاشیدن رنگ باشد. این امر موجب می شود تا رنگ قبل از رسیدن به کار خشک شود.
- پاشیدن رنگ فشار هوای زیاد
- نشستن گرد رنگ قسمت های در حال رنگ بر روی قسمت های رنگ شده
3- تف کردن پیستوله به دلایل زیر رخ می دهد:
- غلظت بیش از حد رنگ
- کاهش فشار باد ورودی به پیستوله
- کثیف بودن یا گرفتگی مجاری پیستوله
4- پوست پرتقالی شدن مشکل دیگر پیستوله است که رنگ بعد از خشک شدن ظاهری ناهموار شبیه پوست پرتقال پیدا می کند زیرا:
- رنگ به مقدار مناسب رقیق نشده است
- فاصله پیستوله تا سطح کار بسیار نزدیک است
5- نشت رنگ از نازل بدون فشار دادن ماشه به دلایلی زیر رخ می دهد:
- صدمه رسیدن به سوزن مایع پیستوله
- وجود آشغال در نوک نازل سوزن
- نکات ضروری هنگام رنگ کاری با پیستوله
- از آنجا که گرد رنگ و بخارات خطرناک می تواند مشکلات شدید تنفسی ایجاد کند، به همین خاطر رنگ کاری با اسپری های رنگپاش، بهتر است در اتاقک مخصوصی که فن تخلیه و سیستم آبشار رنگ باشد، انجام شود.
- در صورت نبودن اتاق، فرآیند رنگ کاری در فضای باز باید صورت بگیرد چرا که جریان هوا علاوه بر ایجاد حالت تهویه، موجب دور کردن گرد رنگ می شود و از نشستن آن بر روی قسمت های رنگ شده تا حد زیادی جلوگیری می کند.
- به منظور جلوگیری از دستگاه تنفسی در هنگام کار کردن با اسپری های رنگپاش، استفاده از ماسکهای تنفسی ضرورت دارد تا از بوجود آمدن بخارات خطرناک و گرد رنگ جلوگیری شود. ماسکها باید طوری در روی صورت نصب شوند که از هر گونه نشت گرد رنگ و بخارات خطرناک به داخل ماسک جلوگیری کنند.
ابزار پیستوله رنگی متشکل از چندین قسمت است که می توان به صورت دستی آنها تنظیم کرد و رنگ مطلوبي را بر روي سطح پاشيد. در قسمت جلوي پيستوله يك درپوش هوا تعبیه می شود كه از طریق آن مي توان نحوه انتشار ذرات رنگ را تغيير داد. پترن نرمال خروجی از پیستوله به شکب بیضی است. یک اصل کلی برای تنظیم طرح رنگ، در ازای پترن بیضی شکل باید با راستای حرکت پیستوله، زاویه 90 درجه بسازد. برای مثال اگر حرکت پیستوله در راستای افقی است، باید شاخکهای درپوش هوا در راستای افقی قرار بگیرد تا در ازای طرح رنگ بیضی آن عمود بر راستای حرکت باشد.
برای کم و زیاد کردن عرض پاشش رنگ باید به سطح توجه داشت. پيچي كه در قسمت پشت پيستوله قرار می گیرد، به منظور افزایش یا کاهش رنگ خروجی است. به عنوان مثال، در يك سطح پهن به عرض زياد پاشش و براي يك سطح باريك مانند پايه يك صندلي به عرض كم پاشش نياز است. در این صورت با باز کردن پیچ کنار پیستوله می توان عرض پاشش را بالا برد و با بستن آن، عرض پاشش کاهش می یابد. در برخی از از پیستوله ها پیچی برای تنظیم هوا نیز قرار گرفته که با باز و بسته کردن آن می توان فشار هوا را تنظیم کرد.
کمپرسور برای تامین هوای مورد استفاده پیستوله کاربرد دارد که زمان استفاده باید به موارد زیر توجه کرد:
- سیستم هوای فشرده کارگاه باید خارج از اتاق رنگ پاشی و فاصله آن با اتاق رنگ پاشی حداکثر 8 متر باشد
- پس از پایان کار روزانه هوای مخزن به وسیله پیچ خروسک تخلیه و آب لوله های هوای فشرده تا روز بعد تخلیه شود
- 3 هوای فشرده مورد مصرف در رنگ پاشی بایستی تمیز و عاری از هر گونه مواد روغنی، گرد و غبار و رطوبت باشد به این منظور کمپرسور باید به رگولاتور مجهز باشد این دستگاه هم فشار هوا را یکسان نگه می دارد و هم از ورود گرد و غبار و رطوبت به داخل لوله های هوا جلوگیری می کند.
در حالت معمول در هوا مقداری بخار آب موجود است. ضمن فشردن هوا و ذخیره آن در مخزن کمپروسور، هوا مجددا سرد و تبدیل به آب می شود. در مسیر لوله یا شیلنگ عبور و مخزن ذخیره هوا، هوا جمع می شود. در صورتی که این هوا خارج نشود به همراه رنگ به سطح رنگ آمیزی شونده نشسته و موجب دانه دانه شدن و پراکندگی سطح رنگ پس از خشک شدن می شود. بنابراین برای جلوگیری از این مشکل، در مخزن کمپروسور و همچنین در بعضی از پیستوله ها، شیرهای مخصوصی برای تخلیه آب تعبیه شده است.
- اصول رنگ کاری کارهای چوبی با پیستوله
- بزرگترین نواحی کار، باید بشکل خوابیده رنگ شود تا شره کردن را کاهش یابد.
- در مورد کارهایی که دارای یراق هستند قبل از رنگ کاری باید یراقها از کار باز شود.
- با قرار دادن قطعاتی از چوب در زیر صفحه و بالا آمدن سطح آن از روی میز لبه های رنگ کاری با کیفیت بهتری انجام می شود.
- برای کارهایی از قبیل صندلی، ابتدا باید میخ هایی در زیر پایه ها قسمت های پایین پایه ها زده شود تا رنگ کاری بهتر انجام شود.
- برای رنگ کردن کارهایی که تمام سطوح آنها باید رنگ شوند، می توان آنها را با سیم آویزان کرده و بعد رنگ کردن را شروع کرد.
- کارهایی از قبیل قفسه کتاب و یا کابینت چوبی باید قبل از سرهم شدن رنگ شوند. زیرا بهتر می توان قسمتهای مختلف را بطور جداگانه خوابانیده و رنگ کرد. از این طریق گرد رنگ هر قسمت بر روی قسمت دیگر نمی نشیند و رنگ سایر قسمت های دیگر نیز خراب نمی شود.
- برای رنگ کردن قسمت های جدا ناپذر، باید گوشه های کار رنگ شود تا گرد رنگ کمتری بر روی قسمتهای دیگر بنشیند.
.