نکات ایمنی در استفاده از ابزارهای ایمنی کار

• ابزارهای ایمنی کار

فعالیت های صنعتی بدون خطر نیستند و در حین کار امکان بروز حوادث وجود دارد. به عبارت دیگر استفاده از ابزارهای دستی و برقی اگر چه موجب سهولت و سرعت کار می شوند اما می توانند خطرآفرین نیز باشند. به همین دلیل وجود ابزارهای ایمنی کار اهمیت پیدا می کند. این ابزارها به کاربران و صنعتگران اجازه می دهند تا مخاطرات را کنترل کرده و میزان خطرات را به حداقل ممکن برسانند. آنچه در این نوشتار به آن می پردازیم نشان می دهد که چگونه می توان میزان خطرات ابزارهای صنعتی را با استفاده از ابزارهای ایمنی کار کاست تا خود و اطرافیان از صدمات آنها در مان بمانند.

1- توجه به کیفیت و استاندارد ابزارها: اولین نکته برای ایمنی محیط صنعتی، انتخاب بهترین ابزارهای دستی و برقی می باشد بدین معنا که به هنگام خرید باید کیفیت و استاندارد بودن ابزارها و دستگاه های صنعتی مد نظر قرار بگیرد. گران قیمت بودن یک ابزار به معنای مرغوب جنس ابزار نیست و باید تمامی اصول و استانداردها در ساخت آن بکار رفته باشد.

2- ایمنی ابزار: توجه به تمهیدات ابزارهای ایمنی کار، یکی دیگر از نکاتی است که به هنگام خرید باید به آن توجه شود. از جمله نکات ایمنی می توان به سوئيچ هاي ايمني، حفاظ، محافظ هاي دست، قطعات تيز و گردنده، عايق هاي پوششي و... اشاره نمود.

3- ساختار مناسب: تناسب و ساختار مناسب ابزارهای ایمنی کار نیز می تواند از وقوع برخی حوادث بکاهد. به این معنا که چاقو، پيچ گوشتي، انبردست، اره، آچار، قيچي و ابزار برقي مورد نیاز باید به گونه ای انتخاب شوند که مطابق با اصول ارگونومي طراحي شده باشند. برای مثال یک چاقو نباید طوری باشد که به انگشتان  و كف دست فشار آورد. همچنین نباید خميدگي و پيچ و تاب داشته و در دست بخوبی جا بگیرد.

4- كارايي: بهترین ابزارهای ایمنی کار، آنهایی هستند که به نحو احسن وظایف خود را انجام دهند. به عبارتی باید بتوان با کمترین نیروی انسانی، کارها را آسانتر و سریعتر انجام دهند.

• نتایج ایمنی نبودن محیط کار

• بکارگیری ابزارهای نامناسب براي كار
• استفاده از ابزارها بدون توجه به نکات ایمنی آنها
• بکار بردن ابزارها بدون آموزش قبلی
• استفاده از ابزاري های غیر مجاز و غیراستاندارد
• حمل و نگهداري ابزار بشکل نادرست
• حمل و نگهداري ابزارها بدون داشتن محافظ و لوازم استحفاظ فردي
• استفاده از دستگاه های الکتریکی بدون سيم اتصال زمين
• بکارگیری ابزارهایی که بطور مناسب در دست جا نمي‌گيرند
• بکارگیری ابزارهایی كه بكار بردن آنها نیازمند صرف نیروی زیاد است
• بکارگیری ابزارهایی که نیازمند تكرار حركت هستند
• بکارگیری ابزارهایی که موجب لرزش می شوند
• بکارگیری ابزارهای پر سر و صدا
• بکارگیری ابزارهایی که ذرات معلق، گرد و غبار و بخارات شيميايي تولید می کنند.

• ایمنی فردي در هنگام کار

1. استفاده از ابزارهای ایمنی کار در هنگام کار
2. استفاده از ابزارها مطابق با دستورالعمل مربوطه
3. تهیه و مطالعه دستور العمل نحوه استفاده از ابزارها
4. تعمير و يا تعويض ابزارهای صدمه ديده
5. آموزش لازم وكافي براي استفاده از ابزارها
6. استفاده از وسایل حفاظت فردي

• استفاده از ابزارهای مناسب در هنگام کار

• استفاده از ابزار تنها براي انجام كاري كه به منظور آن طراحي شده است.
• استفاده از ابزاري كه اندازه آن مناسب با كار است.
• جهت آزمايش کردن میزان تیزی و کیفیت کار ابزار، باید ابتدا بواسطه یک قطعه کوچک آزمایش شوند و در هنگام ازمایش نیز باید مراقب انگشتان و دستها بود.
• قبل استفاده از ابزار، باید از نظر صدمه بازرسي گردد.
• پس از استفاده از ابزار، باید به دقت تميز و در جای خود نگهداری شود.
•  هنگام استفاده از ابزارهای برقی باید قطعه كار را روي ميز مهار كرده و يا محكم به گيره بست. در صورتی که امكان بستن قطعه ميسر نباشد، حتماَ بايد توسط يك نفر گرفته شود.
• هنگام كار با ابزار باید تمامی تزئینات از قبیل حلقه، انگشتري، دستبند و ساير وسايل زينتي را از خود دور کرد چرا که ممكن است به وسایل گير كنند و موجب صدمه به دست اپراتور شوند.
• هنگام کار با ابزار باید دستها، موي سر و البسه خود را از لبه تيز و قسمت هاي گردنده ابزار دور کرد.
• اگر از ابزار كليددار استفاده مي شود، باید پس از اتمام كار كليد آن را برداشت.
• اگر در زمان کار از نردبان استفاده می شودف باید ابزارهای دستي كوچك را در كمربند و يا كيسه قرار داد و ابزار سنگين را در دلو يا جعبه طناب دار قرار داده و آن را بالا کشید. در موقع حمل ابزار، باید قسمت هاي برنده آن دور از بدن نگهداری شود و ابزار كوچك را روي تخته ديواري آويزان كرده و يا در قفسه، جعبه ابزار يا كشو نگهداري نمود.
• ابزارهای تیز و برنده نباید در جیب نگهداری شوند.

• پوشش ايمني

• در هنگام كار با دريل ها، اره برقي، رنگ پاش ماسه پاش و ساير ابزاري كه براده، تراشه و ذرات معلق تولید می کنند، باید از وسايل حفاظتي استفاده کرد.
• زمان كار با ابزاري كه صداي بيش از حد مجاز تولید می کند، باید از گوشي ايمني مناسب استفاده نمود.
• به منظور حفاظت پاها، باید از کفش های ایمنی که در قسمت پنجه محافظ دارند، استفاده کرد.
• در حین كار با ابزاري كه داراي قطعات گردنده هستند، باید از پوشيدن دستمال گردن، شال، لباس هاي آستين گشاد و لباس هایی كه قسمت هايي از آن پاره شده، خودداری نمود.

• نکاتی ایمنی در استفاده از ابزارهای برقی ایمنی کار

ممکن است برخی ابزارهای برقی دچار اتصالی شوند و موجب آتش سوزی شده و یا به اپراتور آسیب برسانند. بدین منظور باید نکات زیر رعایت شوند:

1. ابزار برقي الزاما باید دارای پوشش و عایق محافظ غیررسانا باشند.
2. سيم اتصال براي ابزار برقي (بویژه ابزارهای بدون عایق) الزامی می باشد.
3. استفاده از پلاك هاي سه شاخه الزامی است.
4. نباید ابزار برقي را بوسيله سيم آنها بلند يا حمل کرد.
5. در صورتی که سيم هاي ابزار برقي دچار صدمه شده اند، باید آن را تغییر داد.
6. هيچگاه سيم پلاك را نكشيد. براي خارج كردن پلاك از پريز، باید آن را محكم گرفت و کشید.
7. قبل از اتصال پلاك به پريز، باید ممئن شده که سوئيچ ابزار خاموش شده است.
8. به هیچ عنوان نباید ابزارهای برقي در حالت روشن روي زمين گذاشته شوند.
9.  هنگام تعويض قطعات ابزارهای برقي و یا تمیز کردن آنها، باید ابتدا خاموش و سپس پلاك آن را از پريز خارج کرد.
10. در صورتی که بدنه ابزار برقي در هنگام كار داغ شده است و يا دود از آن خارج شود، باید فوراً سوئيچ آن را خاموش نمود.
11. چنانچه از يك سيم سيار استفاده مي‌شود، باید دقت کرد كه سيستم اتصال زمين داشته باشد.
12. هنگام کار در خارج از ساختمان، به منظور جلوگيري از شوك حاصل از رطوبت زمين، باید از ابزار باطري دار استفاده نمود.
13. هنگام كار در خارج از ساختمان يا در ارتفاع، باید از سيم هاي سياري كه داراي سيستم اتصال زمين هستند، استفاده کرد.

• نکات ايمني کار در استفاده از ابزارهای دستی

• یکی از ابزارهای دستی آچارها می باشند که در هنگام استفاده باید دهان آچار از نظر پريدگي، سائيدگي و ترك بررسی شود.
• آچار بایدبه اندازه كافي بلند باشد و براي زياد كردن نيرو، از بكار بردن ابزارهایی همچون لوله اجتناب نمود، چرا که ممكن است فشار زياد موجب شکسته شدن آچار و در نتیجه آسیب شود.
• هنگام استفاده از اچار باید ایستاد و آنرا به سمت خود کشید و به سمت مقابل فشار نداد زيرا ممكن است آچار ليز خورده و کاربر آسیب ببیند.
• نباید از آچار به عنوان چكش استفاده کرد چرا که ممکن است آچار در رفته و روي دست به آن بخورد.
• باید روي پيچ و مهره هاي زنگ زده روغن نفوذ كننده ریخت تا حرکت آنها به سهولت انجام شود و سپس آن را با آچار چكش خور، بكس و يا يك آچار مقاوم باز نمود.

در زمان انتخاب پيچ گوشتي باید دسته آن به اندازه كافي بلند باشد تا كاملاً در دست قرار بگیرد. اگر دسته پیچ گوشتی كوتاه باشد، فشار زيادي به وسط كف دست وارد می شود.